مادر مهربان طبیعت


تیتر اول |

محمد اسماعيل اسدي-  ‎طبيعت، بسان مادري مهربان ‎انسان را در دامن خود مي پروراند و سخاوتمندانه، همه منابع و داراييها و سرمايه هاي خود را به پاي او مي ريزد. تاکنون همه موجودات روي زمين به عنوان‌عضوي کوچک از اين‌مجموعه کوشيده اند تا به قانون و نظام طبيعت پيرامون خود گردن نهند و خود را با آن سازگار کنند، اما انسان، خواسته و ناخواسته، روند طبيعي محيط زيست خود را دگرگون کرده است. هر روز درختان بسياري با قساوت، قلع و قمع مي شوند و به زغال و هيزم تبديل شده و سوخته ميشود. جنگل هاي طبيعي از ميان مي روند، بسياري از گونه هاي زيستي در حال انقراض هستند و صدها گونه به علت از دست دادن زيستگاه هاي خود، نابود شده اند و برخي از دانشمندان صحبت از انقراض ششم مي نمايند. بعد از گردش و پيک نيک انسانها در طبيعت و ‌جنگلها انبوه زباله ها و پسماندهاست که از انسان بر جاي مي ماند و نمونه بارز آن را در روز سيزده بدر سال جاري در جنگلهاي هيرکاني به وضوح خبرگزاريها همراه با تصاوير زشت منعکس کردند، گويي جنگل و طبيعت داراي شهرداري و رفتگر است تا اين پسماندهاي انساني را که مي توان به آن پسماندهاي ذهنهاي فقير لقب داد جمع آوري نمايند. متأسفانه، آدمي بر خلاف ديگر موجودات، همواره تأثير عميقي در جهت نابودي و تهديد محيط زيست از خود بر جاي گذاشته است، چنان که اکنون، از مهم ترين عوامل تخريب محيط زيست شناخته مي شود. در جهان هستي سه مؤلفه وجود دارد: گياهان، جانوران و انسانها. اما مسئله بسيار مهم اين است که گياهان و جانوران بدون انسان ها هم مي‌توانند به زندگي خود ادامه دهند ولي انسانها بدون اين‌ها نمي‌توانند دوام بياورند. برخي افراد نا آگاه دست دوستي درختان را که به سوي آنان دراز شده را به جاي فشردن قطع مي کنند و سر عناد با طبيعت را دارند حتي ممکن است شاخه‌اي را هم بشکنند و بسوزانند و يا يک لگدي هم به يک درختي بزنند، در طبيعت بايد اين درس مهم را بياموزيم که هر عملي که در طبيعت انجام دهيم به خودمان بازمي‌گردد، حتي اگر يک فيلتر سيگار يا پس ماندي يا آشغالي را از زمين برداريم. به قول معروف: هرچه كني به خود كني گر همه نيك و بد كني.

Whatever you do, you do to yourself, if you do everything good and bad.

بياييد با آغاز سال جديد با خود عهد ببنديم‌که ملت فورواردي نباشيم و بيهوده و بدون‌ راستي آزمايي مبادرت به فوروارد کردن هر پيامي ننماييم. اگر کليپي از پسماندهاي زشت انساني در طبيعت و جنگل پخش مي کنيم از خودمان بپرسيم که نقش من چيست و آيا خود من مبادرت به جاگذاري پسماند در طبيعت مي کنم يا اينکه خود من چقدر در پاکسازي طبيعت و ‌در کارزارهاي مردمي جمع آوري زباله از طبيعت مشارکت مي کنم؟ قبل از هر چيز خودمان پايبند به قوانين طبيعت باشيم و آن را به مثابه منزل خود بدانيم و هر عمل زشتي را که در خانه خود انجام نمي دهيم نظير انداختن پوست ميوه و يا ته سيگار روي فرش همان عمل را هم به طبيعت روا نداريم. بياييد به طبيعت احترام بگذاريم زيرا با اين کار به خودمان احترام گذاشته ايم ‌چرا که ما هم‌جزيي از اين طبيعت هستيم. بايد با درختان و طبيعت و حيات وحش و ‌پرندگان دوست باشيم نه دشمن، سپاسگزار باشيم و نه ناسپاس، ما که مصرف‌کننده از منابع حياتي زمين تنها سياره قابل حيات در منظومه شمسي هستيم، از زمين و زمان طلب کار نباشيم حتي از درخت و طبيعت، و در طبيعت سپاسگزاري را بياموزيم به قول استاد سخن سعدي شيرازي:

برگ درختان سبز در نظر هوشيار

هر ورقش دفتريست معرفت کردگار

بياييد در سال جديد عهد ببنديم وقتي که با خانواده و ‌دوستان به طبيعت و‌جنگل مي‌رويم و لذت مي بريم سعي کنيم ردي در طبيعت به جاي نگذاريم. فراموش نکنيم که طبيعت به ما نياز ندارد، بلکه اين ماييم که به آب پاک و خاک سالم که زيست بنيان هاي طبيعت مي باشند نياز داريم. اکنون جامعه ما پر است از افرادي که وقتي به طبيعت زيبا وارد مي شوند به به و چه‌چه مي کنند و‌ لذت مي برند ولي وقتي طبيعت را ترک مي کنند‌ زباله‌ها را در محيط زيست رها مي کنند. بعضي از مردم فکر مي‌کنند که زباله را در طبيعت و جنگل و يا بيابان دور مي‌اندازند اما در واقع بيروني وجود ندارد و هر چه هست کره زميني است که درون آن نفس مي‌کشيم و راه مي رويم و زندگي مي‌کنيم. بعضي از افراد زباله‌هايي مثل ظروف پلاستيکي خود را در طبيعت رها نمي‌کنند اما زباله‌هاي تر خود را بيرون مي‌اندازند چون معتقدند که اين جنس زباله‌ها در طبيعت تجزيه مي‌شوند. بله درست است که چنين زباله‌هايي در طبيعت تجزيه مي‌شوند اما تا زماني که تجزيه شوند، آيا ظاهر ناخوشايندي به طبيعت نمي‌دهند؟! خوب است هميشه کيسه‌ زباله‌اي را در ماشين يا همراه خود داشته باشيد تا مبادا ناچار نشويد آن را بيرون بيندازيد.

بايد تک تک ما به اهميت رهانکردن زباله در طبيعت پي ببريم. بنده به عنوان يک خادم کوچک طبيعت و‌ پژوهشگر با سابقه آب و‌خاک و دوستدار محيط زيست از شما مي‌خواهم در سال 1404 به قدر توان و ميلتان هر جا که زباله‌اي ديديد جمع کنيد و در سطل زباله بيندازيد. مي‌دانيد فايده اين کار چيست؟ علاوه بر آنکه محيط زيست را تميز کرده‌ايد، به ديگران فرهنگ پاکسازي و تميز نگه‌داشتن محيط زيست را يادآوري مي‌کنيد. براي بقاي خودمان، آيندگان و موجودات زنده از محيط زيست مراقبت کنيم. مهم‌ترين و اولين قدم براي حفاظت از محيط زيست اين است که بفهميم فقط يک کره زمين قابل سکونت در بين ميلياردها کهکشان داريم و اين کره زمين فقط به ما انسان‌ها تعلق ندارد و متعلق به تمام موجودات زنده انساني و گياهي و‌جانوري است. اگر ما مراقب موجودات زنده و محيط زيست باشيم، در واقع به فکر سلامت خودمان و آيندگانمان بوده‌ايم. پس يادمان باشد قدم اول آموزش و آگاهي است و بعد قدم‌هاي کوچک‌برداشتن مثل بيرون نيانداختن زباله، صرفه‌جويي در مصرف انرژي، عدم استفاده از پلاستيک و... است. فرزندان ما اگر اهميت درختان را بدانند مي فهمند کاغذ داراي چه ارزشي است؟ جامعه ما اگر به اهميت محيط زيست و منابع طبيعي آگاه باشد ديگر با تبر وارد جنگل نمي شود و صداي اره برقي را نخواهيم شنيد. بايد اين را بپذيريم که هر زباله، يک گناه است بدين مفهوم‌ که با هر زباله که رها مي سازيم گناهي مرتکب مي شويم. گناهانمان را در کوه و‌ جنگل و دشت و دمن مي ريزيم. در کوچه و خيابان و جوي و رودخانه. گناهانمان را ناآگاهانه تکثير مي کنيم و‌ به صورتِ مادرمان طبيعت و‌ زمين مشت و ‌لگد مي کوبيم به بخشندگي و شريک خاموش خودمان خاک و به مهربانيِ آب. در حقيقت خودمان دوزخ را مي سازيم. سيزدهم فروردين، روز گناهان کبيره ما ايرانيان بود با جاگذاري انبوه زباله در طبيعت. اما وظيفه ما در سال جديد اين خواهد بود که گناهي را از زمين برداريم. به قول مولانا:

تو‌مگو همه به جنگند و ز صلح من چه آيد

تو يکي نه اي هزاري تو چراغ خود برافروز

 

پژوهشگر بين المللي آب و خاک

و دوستدار محيط زيست