هوشياري رسانه‌اي


یاددداشت اول |

■ فاطمه سراواني در دوران پر تلاطم کنوني، رسانه‌ها به عنوان ابزاري قدرتمند در شکل‌دهي افکار عمومي و هدايت رفتار جوامع نقش ايفا مي‌کنند. وقوع بحران‌ها، به ويژه جنگ‌ها، اين نقش را به مراتب پر رنگ‌تر و حساس‌تر مي‌سازد. متاسفانه، در چنين شرايطي، فرصت‌طلبان با انتشار اخبار جعلي و اطلاعات نادرست، سعي در تشويش اذهان عمومي، تحريک احساسات و پيشبرد اهداف پنهان خود دارند. جنگ اخير رژيم صهيونيستي نيز از اين قاعده مستثني نبوده و شاهد انتشار گسترده اخبار جعلي و اطلاعات گمراه‌کننده در فضاي رسانه‌اي بوده‌ايم. در اين ميان، هوشياري رسانه‌اي به عنوان يک سپر دفاعي، نقشي حياتي در مقابله با اين پديده ايفا مي‌کند. هوشياري رسانه‌اي به مجموعه مهارت‌هايي اطلاق مي‌شود که افراد را قادر مي‌سازد تا پيام‌هاي رسانه‌اي را به طور نقادانه تحليل، ارزيابي و درک کنند. اين مهارت‌ها شامل توانايي تشخيص منابع معتبر از نامعتبر، تشخيص اخبار واقعي از جعلي، شناسايي سوگيري‌هاي موجود در پيام‌ها و فهم اهداف پنهان انتقال‌دهندگان پيام است. فردي که از هوشياري رسانه‌اي برخوردار است، به جاي پذيرش منفعلانه پيام‌هاي رسانه‌اي، با ديدي نقادانه به آن‌ها مي‌نگرد و سعي در کشف حقيقت پنهان در پس پرده ظواهر دارد. حملات اخير رژيم صهيونيستي به کشور عزيزمان، به دليل حجم بالاي اطلاعات و ابهامات موجود، به بستري مناسب براي انتشار اخبار جعلي و اطلاعات نادرست تبديل شد. انتشار تصاوير و ويدئوهاي تقطيع شده يا مربوط به رويدادهاي ديگر به عنوان "اخبار فوري" از صحنه جنگ، نمونه‌اي از اين دست اخبار جعلي بود که به سرعت در شبکه‌هاي اجتماعي و رسانه‌هاي مختلف منتشر شد. هوشياري رسانه‌اي به عنوان يک ابزار قدرتمند، مي‌تواند در مقابله با انتشار اخبار جعلي و اطلاعات نادرست در بحران‌ها نقش مهمي ايفا کند. افراد با تقويت مهارت‌هاي هوشياري رسانه‌اي خود مي‌توانند قبل از انتشار هر خبر، منبع آن را بررسي کرده و از اعتبار آن اطمينان حاصل کنند. رسانه‌هاي رسمي و شناخته‌شده، معمولاً منابع موثق‌تري نسبت به شبکه‌هاي اجتماعي و وب‌سايت‌هاي ناشناس هستند. در شرايط بحراني، هوشياري رسانه‌اي نه تنها از انتشار اخبار جعلي جلوگيري مي‌کند، بلکه به حفظ آرامش و امنيت جامعه نيز کمک مي‌کند. بياييد با تقويت هوشياري رسانه‌اي خود، سهمي در مبارزه با اخبار جعلي و ساختن جامعه‌اي آگاه‌تر داشته باشيم.