فاطمه مکتبي- سعيد خاني تهيه کننده گرگاني سينما در چهل و سومين فيلم جشنواره فجر درخشيد. با او درباره سينما و حال و هواي هنر در کشور گفت و گويي کرده ايم که مي خوانيم. 

از او مي پرسم چه چيزي او را به سمت تهيه‌کنندگي فيلم سوق داده است و خاني مي گويد: در ابتدا علاقمندي بنده مانند بيشتر جوانان به هنر بازيگري بود، اما احساس کردم شايد در زمينه توليد بتوانم موفق‌تر باشم. به همين دليل پس از چندين سال فعاليت، از دستياري در گروه تدارکات شروع کردم و به تدريج به سمت‌هاي مدير تدارکات، مدير توليد و طرح حرکت کردم و در نهايت به تهيه‌کنندگي رسيدم و در سال 1393، توانستم اولين فيلم خودم رو تهيه کنم.

از نظر سعيد خاني مهمترين چالش تهيه کنندگان سينماي ايران  بدون شک، بحث تأمين سرمايه است. اين مشکل، در کنار شرايط سانسور موجود، باعث ايجاد عدم امنيت شغلي براي تهيه‌کنندگان شده است و تهيه‌کننده‌ها با نگراني از عدم بازگشت سرمايه و يا کاهش سود، يا چالش‌هاي بسيار بزرگي روبرو هستند که اين موضوع به‌ويژه در شرايط کنوني، مهم‌ترين مانع براي توسعه و پيشرفت سينماي ايران محسوب مي‌شود.  خاني در باره تجربه اش در توليد فيلم‌هاي مستقل  مي گويد: فيلم‌هاي مستقل از يک جنبه جذابيت دارند، مانند استقلالي که به فيلمساز مي‌دهند و او را از پاسخگويي به ديگران بي‌نياز مي‌کنند. مي‌شود گفت در واقع، موفقيت يا عدم موفقيت فيلم، تماماً بر عهده‌ي خود فيلمساز است. از سوي ديگر، اهميت سرمايه نيز قابل توجه است. به همين دليل است که اغلب فيلم‌هاي توليد شده، دولتي يا خصولتي هستند و دغدغه‌ي اکران و ديده شدن برايشان در اولويت نيست. اما از آنجا که اکران براي من اهميت دارد، طبيعتاً فيلم‌هاي مستقل را بيشتر مي‌پسندم. اين تهيه کننده درباره فيلم رها که خود تهيه کنندگي آن را برعهده داشته است، مي  گويد: به نظر من، فيلم‌ «رها» نوعي از همان فيلم‌هاي مستقل محسوب مي‌شود که  در اين نوع فيلم‌ها، ما تلاش کرديم تا حد امکان از عوامل جوان، چه در بازيگري و چه در پشت صحنه، استفاده کنيم. در مورد سريال «جان سخت» هم، با وجود اينکه سرمايه‌گذار اصلي پلتفرم فيلم‌نت بود، تلاش من و آقاي تقي‌زاده اين بود که از بازيگران جوان و بااستعداد تئاتر استفاده کنيم. خوشبختانه، در هر دو پروژه، اين رويکرد جواب داد و ما توانستيم چهره‌هاي جديدي را به سينما معرفي کنيم که خروجي کارشان هم بسيار خوب بود. در مورد فيلم «رها»، به نظر من فيلمنامه‌اش واقعاً جذاب و خوب بود. همچنين، حسام فرهمند، دوست قديمي من، نقش مهمي در جذابيت کار داشت. 

وي درباره همکاري با کارگردانان و بازيگران در پروژه‌هايش مي گويد: درباره جهان فيلم، چون قبلاً دو پروژه با آقاي تقي‌زاده انجام داده بودم، يکي سريال «حرفه‌اي» و ديگري فيلم «سال گربه»، همکاري با او براي من لذت‌بخش بود. بر اساس همين تجربيات، تصميم گرفتيم که در پروژه «جان سخت» نيز با هم همکاري کنيم.  خاني اما درباره وضعيت سينماي کشور نگراني ها دارد و معتقد است: وضعيت سينماي ايران در شرايط فعلي اسفناک است. با توجه به گسترش VODها و حضور بازيگران در اين پلتفرم‌ها، و همچنين دستمزدهاي بالاي بازيگران، شرايط توليد فيلم سخت شده و اساساً امنيت سرمايه زير سوال رفته است. به طور کلي، سينماي ايران روزهاي خوبي را سپري نمي‌کند.

خاني مي گويد: اگر سينماي ايران استراتژي مناسبي براي آينده نداشته باشد، آينده‌اي خطرناک در انتظار آن است. حضور پلتفرم‌هاي آنلاين (که البته در سراسر جهان اتفاق افتاده) باعث فعال‌تر شدن آن‌ها شده و اگر سازمان سينمايي براي جايگاه سينما در اين شرايط جديد تدبيري نينديشد، مي‌تواند آسيب‌پذير شود. از خاني مي پرسيم به عنوان تهيه‌کننده، چگونه تعادل بين جنبه‌هاي هنري و تجاري فيلم را حفظ مي‌کنيد؟  و پاسخ مي دهد که براي هر فيلم‌ساز، حضور در جشنواره‌هاي بين‌المللي و کسب جوايز، اعتبار قابل توجهي براي فيلم و سينماي کشورش به همراه مي‌آورد. موفقيت در اين فستيوال‌ها، مي‌تواند منجر به ديده شدن بيشتر فيلم‌هاي ايراني در بازارهاي بين‌المللي شود و به توليدات مشترک و همکاري‌هاي بين‌المللي بينجامد. اين موضوع، راهي براي افزايش ديده شدن و فروش فيلم در بازارهاي جهاني است.خاني درباره  پلتفرم‌هاي پخش آنلاين و آينده سينما معتقد است: اين پلتفرم‌ها رقيباني جدي براي سينماها هستند. وجود اين پلتفرم‌ها در سراسر جهان سينماي ايران را نيز با چالش‌هاي جدي روبرو کرده است. اگر سينما نتواند از جايگاه خود دفاع کند، ممکن است در آينده شاهد تعطيلي بسياري از سينماها باشيم. به همين خاطر اين تهيه کننده  معتقد است  که سينماي ايران نياز به تغييرات ساختاري دارد و ادامه مي دهد:  به نظرم ساختار فعلي سينماي ايران نيازمند تغييرات اساسي است و اين تغييرات بايد در بخش‌هاي مختلفي مانند توليد، توزيع، و نمايش فيلم‌ها، همکاري با نهادهاي فرهنگي و حمايت‌هاي دولتي، و همچنين در حوزه آموزش و تربيت نيروهاي متخصص انجام شود. به نظر مي‌رسد بخش‌هاي مختلف اين صنعت نياز به بازنگري و اصلاحات عميق دارند تا سينماي ايران بتواند به پويايي و پيشرفت بيشتر دست يابد. با اين همه او علاقه اي به کارگرداني ندارد و در پاسخ به سوال آخر ما که  آيا دوست داريد خودتان روزي در مقام کارگردان فعاليت کنيد؟ مي گويد: خير. در حال حاضر اصلاً به کارگرداني فکر نمي‌کنم.

 از سعيد خاني بابت گفت و گو سپاسگزاريم.