■ فاطمه سراواني

در هياهوي دنياي مدرن و غلبه‌ي فناوري، گاه گوهرهاي ارزشمندي را از ياد مي‌بريم که مي‌توانند چراغ راه زندگي‌مان باشند. يکي از اين گنجينه‌ها، ادبيات غني زبان فارسي است؛ ميراثي گرانبها که نه تنها هويت ما را شکل داده، بلکه مي‌تواند تأثيري شگرف بر ذهن و جان فرزندانمان داشته باشد.

متاسفانه، در سال‌هاي اخير، شاهد کم‌رنگ شدن حضور ادبيات در زندگي کودکان و نوجوانان هستيم. بسياري از آنان، به جاي غرق شدن در دنياي پر رمز و راز شعر و داستان، بيشتر وقت خود را صرف بازي‌هاي رايانه‌اي و شبکه‌هاي اجتماعي مي‌کنند. اين در حالي است که آشنايي با ادبيات فارسي، فوايد بي‌شماري براي رشد فکري و عاطفي فرزندانمان دارد.

يکي از مهم‌ترين اين فوايد، تأثير ادبيات بر نظم ذهن است. شعر، با ساختار موزون و قافيه‌دار خود، ذهن را به نظم و ترتيب عادت مي‌دهد. خواندن اشعار کلاسيک و معاصر، کودک را با الگوهاي زباني و فکري گوناگون آشنا مي‌کند و به او مي‌آموزد که چگونه افکار خود را به شکلي منسجم و پيوسته بيان کند.

علاوه بر اين، ادبيات به تقويت حافظه و افزايش دايره‌ي واژگان کمک مي‌کند. فرزنداني که با شعر و داستان مأنوس هستند، معمولاً حافظه‌ي قوي‌تري دارند و مي‌توانند اطلاعات را به آساني به خاطر بسپارند. همچنين، آشنايي با واژگان و اصطلاحات ادبي، به آنها کمک مي‌کند تا درک بهتري از متون مختلف داشته باشند و بتوانند منظور خود را به شکلي واضح و رسا بيان کنند.

اما فوايد ادبيات تنها به نظم ذهن و تقويت حافظه محدود نمي‌شود. ادبيات، دريچه‌اي به سوي دنياي احساسات و عواطف است. خواندن داستان‌هاي عاشقانه، حماسي، و عارفانه، به کودک کمک مي‌کند تا با طيف گسترده‌اي از احساسات انساني آشنا شود و بتواند آنها را درک و مديريت کند.

شعر، با زبان تصوير و استعاره، به کودک مي‌آموزد که چگونه دنيا را از زواياي مختلف ببيند و به زيبايي‌هاي آن پي ببرد.

خواندن اشعار شاعران بزرگ، مانند حافظ، سعدي، و مولانا، به کودک کمک مي‌کند تا با مفاهيم عميق انساني، مانند عشق، عدالت، و آزادي، آشنا شود و درک بهتري از زندگي پيدا کند.

متاسفانه، بسياري از والدين تصور مي‌کنند که ادبيات فارسي، زباني پيچيده و دشوار دارد و کودکان نمي‌توانند از آن لذت ببرند. اما اين تصوري نادرست است. ادبيات فارسي، گنجينه‌اي است که براي هر سني، حرفي براي گفتن دارد. کافي است که والدين، کودکان خود را با اشعار و داستان‌هاي مناسب سن‌شان آشنا کنند و به آنها فرصت دهند تا از اين ميراث ارزشمند لذت ببرند.

براي اين منظور، مي‌توان از روش‌هاي مختلفي استفاده کرد. خواندن شعر و داستان براي کودکان، شرکت در محافل ادبي کودکان و نوجوانان، و استفاده از نرم‌افزارها و کتاب‌هاي صوتي، از جمله راه‌هايي هستند که مي‌توانند کودکان را با ادبيات فارسي آشتي دهند.

به ياد داشته باشيم که ادبيات فارسي، تنها يک درس يا يک واحد درسي نيست. ادبيات، بخشي از هويت ماست و مي‌تواند تأثيري شگرف بر زندگي فرزندانمان داشته باشد.

بکوشيم تا در جان فرزندانمان، بذرهاي ادب و هنر بکاريم؛ باشد که اين نهال‌هاي نوپا، در بوستان زندگي، بارور شوند و عطر دل‌انگيز معرفت و دانايي را در فضاي هستي پراکنده سازند. بگذاريم گوش‌هايشان با نواهاي خوش شعر آشنا شود و چشمانشان زيبايي‌هاي نثر کهن را نظاره کند، تا در آينده‌اي نه چندان دور، خود، روايتگر شکوه فرهنگ و تمدن اين سرزمين باشند.