■  فاطمه سراواني

استاد محمود فرشچيان، نگارگر بلندآوازه ايران، پس از سال‌ها تحمل درد و رنج بيماري، در ديار غربت چشم از جهان فروبست و روح هنرمندش به ملکوت اعلي پيوست. با رفتن او، نه تنها ايران، بلکه جهاني از هنر و زيبايي به سوگ نشست، و يادگاري گران‌بها از ذوق و قريحه بي‌مانند يک هنرمند برجسته در تاريخ ثبت شد.

استاد فرشچيان، نه يک نقاش صرف، که شاعري بود با قلم‌مو. او با رنگ‌ها سخن مي‌گفت، با خطوط مي‌رقصيد و با نقوش، قصه‌هايي از عشق، عرفان و حماسه را روايت مي‌کرد. او با الهام از فرهنگ غني ايراني-اسلامي، آثاري خلق کرد که فراتر از زمان و مکان، با جان و دل مخاطب ارتباط برقرار مي‌کرد.

آثار استاد فرشچيان، امضاي منحصر به فرد او را بر خود دارند. خطوط نرم و روان، رنگ‌هاي درخشان و ترکيب‌بندي‌هاي بديع، همگي نشان از ذوق و قريحه بي‌نظير او دارند. او با استفاده از تکنيک‌هاي سنتي نگارگري، فضايي مدرن و امروزي در آثار خود ايجاد مي‌کرد و به همين دليل، آثارش مورد توجه و تحسين همگان قرار مي‌گرفت.

تابلوي «عصر عاشورا» استاد فرشچيان، که از آثار جاودانه استاد است، تنها يک تصوير نيست، بلکه مرثيه‌اي است مصور. اين اثر، روايتي است از اوج مصيبت و فاجعه‌اي که در دشت کربلا رخ داد. اسب بي‌سوار، زنان و کودکانِ دردمند و خيمه‌هاي به آتش کشيده، همگي گوياي عمق فاجعه‌اي هستند که قلب هر بيننده‌اي را به درد مي‌آورد. استاد فرشچيان در اين اثر، با استفاده از رنگ‌هاي تيره و خطوطي شکسته، حس اندوه و سوگ را به شکلي بي‌نظير به تصوير کشيده است. گويي خورشيد نيز در غروب آن روز، شرمسار از واقعه کربلا، رخ در نقاب کشيده است.

تابلوهاي عصر عاشورا، شام غريبان، پنجمين روز آفرينش و ضامن آهو تنها نمونه‌هايي از آثار بي‌شماري هستند که استاد فرشچيان خلق کرد و هر کدام، به تنهايي، گوياي عمق انديشه و وسعت هنر او هستند. اين آثار، نه تنها به عنوان آثار هنري ارزشمند، بلکه به عنوان نمادهايي از فرهنگ و هنر ايران، در موزه‌ها و مجموعه‌هاي هنري سراسر جهان نگهداري مي‌شوند.

استاد فرشچيان، بيش از آنکه يک هنرمند باشد، يک معلم و الگويي براي هنرمندان جوان بود. او با گشاده‌رويي و فروتني، تجربيات و دانش خود را در اختيار هنرجويان قرار مي‌داد و همواره آنان را به تلاش و پشتکار در راه هنر تشويق مي‌کرد. او با تربيت نسلي از هنرمندان جوان، نام خود را براي هميشه در تاريخ هنر ايران جاودانه ساخت.

يادش گرامي باد.