مهران موذني- از همان ابتداي شکل گيري «تشکل سراي فرهنگ و رسانه» در استان (سال 1400) ما خودمان را محصور در مرکز استان، قوميت، مذهب و جنسيت نکرده و تلاش کرديم برنامه هايي در راستاي فرهنگ و رسانه برگزار کنيم. از اين رو تاکنون، سلسله نشست هايي تحت عنوان «دورهمي فرهنگي» در شهرهاي گرگان، علي آبادکتول، گنبدکاووس پيرامون افراد، کتاب ها، مناسبت ها، محيط زيست و..... داشتيم. امروز هم در شهر کلاله هستيم تا بيستمين «دورهمي فرهنگي» خودمان را با معرفي آثار دکتر ستار بردي فجوري برگزار کنيم. اين مطلب را مديرعامل تشکل «سراي فرهنگ و رسانه گلستان»، عصر روز چهارشنبه23 مهر 1404در سالن اداره فرهنگ کلاله گفت و افزود: توجه به فعالان فرهنگي هر يک از شهرستان ها، معرفي و حمايت از آنان را وظيفه خود مي دانيم از اين رو به همراه جمعي از پژوهشگران به شهر کلاله آمديم تا آثار ايشان را معرفي و بررسي کنيم. رحمت الله رجايي که در برابر جمعي از فعالان فرهنگي سراسر استان به خصوص شهرستان هاي کلاله، مراوه تپه و گنبدکاووس سخ مي گفت، افزود: ستار بردي فجوري از همان ابتداي فعاليت اجتماعي توجهي ويژه به محل تولد و رشد و نمو خود داشت.

 از اين رو در فاصله سال هاي 1380تا 1388 با همکاري جمعي از اهالي، نشريه اي براي روستاي اجن سنگرلي شهرستان کلاله منتشر مي کرد بعدا هم ايشان کتابي اختصاصي در تاريخ روستاي آجن سنگرلي نوشتند که به نوعي مونوگرافي اين روستا است، اين در حالي بود که به رغم وجود هزار روستا در سطح استان، تعداد روستاهاي داراي نشريه به 50 عدد هم نمي رسيد! شايد کمتر از ده روستاي استان داراي کتاب اختصاصي و به اصطلاح مونوگرافي هستند!؟

مديرعامل تشکل سراي فرهنگ و رسانه گفت: توجه به شهرستان هاي کلاله و مراوه تپه و نگارش کتاب درباره آن ها از کارهاي خوب آقاي فجوري است. وي افزود: پژوهش پيرامون روستاها و زندگي عشايري در فعاليت هاي پژوهشي آقاي فجوري جايگاهي ويژه دارد، چنان که آخرين کتاب ايشان «تحول روستايي» نام دارد که در سال جاري چاپ و منتشر گرديده است.

مدير مرکز دانشنامه گلستان، در اين نشست افزود: آقاي فجوري حدود يک صد مدخل روستاي شهرستان هاي کلاله و مراوه تپه را نوشتند که ما از ايشان ممنون هستيم. وي با اشاره به کتاب «روزشمار تاريخ معاصر استرآباد» گفت: اين کتاب هم چنان که از نام آن پيداست گزارش وقايع روزانه ايالت تاريخي استرآباد و ساکنان آن از جمله ترکمن هاست که ايشان با حوصله آنان را از دل کتاب هفت جلدي «تاريخ معاصر ايران» استخراج و به صورت آماده و اختصاصي در اختيار علاقه مندان قرار داده است. رحمت الله رجايي گفت: ما در زمينه روزشمار وقايع استان بسيار ضعيف هستيم، منابع موجود در اين زمينه هم پراکنده است. بهترين اثر همان کتاب «مخابرات استرآباد» است که در برگيرنده گزارش هاي روزانه وقايع استرآباد در فاصله سال هاي 1287 تا 1303 شمسي است که توسط حسينقلي خان مقصودلو معروف به وکيل الدوله تهيه و به سفارت انگليس در تهران ارسال مي گرديد. بعد از سال 1303ما گويي وارد منطقه اي تاريک مي شويم! اما آقاي فجوري با استخراج وقايع سال هاي 1300 تا 1306که دوره اي مهم در تاريخ ايران است، آن دوره ها را روشن و اطلاعات ارزشمندي را در اختيار ما قرار دادند که جاي تقدير دارد. دکتر مصطفي نوري پژوهشگر تاريخ معاصر ايران در اين نشست گفت: روي کار آمدن رضاخان و قرار گرفتن وي در منصب وزارت جنگ، سپس صدر اعظمي و سرانجام تاج و تخت شاهي ايران، امنيت را در ايران از جمله نواحي شمالي اين کشور برقرار کرد، همين امر سبب شد تا مدارسي در سراسر ايالت استرآباد راه اندازي گردد و پاي نوجوانان به دبستان بازگردد. معاون مرکز اسناد ملي ايران افزود: کتاب «معرفي اولين تحصيل کرده هاي ترکمن» تلاشي براي شناساندن نخستين افرادي است که پا به دبستان گذاشته و برخي از آنان با ادامه تحصيل در دار التربيه و دانشسراهاي مقدماتي، خود به آموزش پرداختند. مصطفي نوري گفت: آقاي فجوري ضمن استفاده از اسناد و مدارک تاريخي طي گفت وگوهايي با بازماندگان نسل اول تحصيل کردگان ترکمن، به معرفي آنان پرداخت. وي ابراز اميدواري کرد با بازنگري و چاپ جديد کتاب، اطلاعات بيشتري در اختيار علاقه مندان به حوزه فرهنگ به خصوص آموزش و پرورش قرار گيرد.

دکتر ابراهيم کلته، در اين نشست درباره کتاب روستاي اجن سنگرلي سخن گفت و ضمن اشاره به اهميت مطالعه درباره روستاها ،اين کتاب را يک مونوگرافي معرفي کرد. وي با نشان دادن تصاويري به معرفي زندگي و شيوه معيشت مردم در روستاي اجن سنگرلي پرداخت. در اين نشست علمي خانم اوغول ماريا سميع زاده ضمن معرفي کتاب «بازي بومي ترکمن ها» به معرفي اين بازي ها و نشان دادن تصاويري از آنان پرداخت.

 در انتهاي نشست دکتر ستار بردي فجوري با حضور در جايگاه، از حاضران و به خصوص پژوهشگراني که به معرفي کتاب وي پرداختند تقدير و تشکر کرد و افزود: کار پژوهش در حوزه محلي بسيار سخت و بيش از همه نيازمند علاقه و عشق است. وي پژوهش محلي را امري ضروري ولي نيازمند حمايت دانست و ابراز اميدواري کرد: اين نوع جلسات در مورد آثار ديگر پژوهشگران نيز برگزار گردد. در ابتداي دورهمي فرهنگي بيستم که به همت تشکل «سراي فرهنگ و رسانه گلستان» و همکاري «انجمن ادبي قورقوت آتا»، «شورا و دهياري روستاي اجن سنگرلي» برگزار شد، آقاي آرتق حسين زاده به معرفي روستاي اجن سنگرلي و آقاي اتوز فرهمندي به معرفي انجمن ادبي قورقوت آتا پرداخت. اجراي موسيقي سنتي ترکمن توسط اهالي و پذيرايي با نان محلي از ديگر بخش هاي اين نشست بود که مورد توجه حاضران قرار گرفت. در اين دورهمي فرهنگي، جمعي از فعالان فرهنگي استان، مديران سابق آموزش و پرورش و فرمانداري شهرستان کلاله حضور داشتند.