■ آزاده حسینی 

آغاز هر مديريت تازه، معمولاً با شور، اميد و انگيزه همراه است. لحظه‌اي که گمان مي‌بري مسير تغيير، اين‌بار روشن‌تر از گذشته خواهد بود. مدير تازه‌وارد با برنامه‌ها، سليقه‌ها و سياست‌هاي نو پا به ميدان مي‌گذارد، اما پرسش مهم اين است که اين «آغازِ شاد» تا کجاي مسير دوام دارد؟ کارمنداني که سال‌ها رفت‌وآمد مديران مختلف را ديده‌اند، خوب مي‌دانند که بسياري از اين شروع‌ها، سرنوشتي مشابه دارند: چند هفته جلسات فشرده، چند اقدام مقطعي، چند عنوان مناسبتي در گزارش‌ها، و سپس بازگشت به همان روند هميشگي. ريشه‌ي اين چرخه را بايد در نبود پيوند ميان برنامه‌ها و ساختار سازماني جست‌وجو کرد. تا زماني که ايده‌ها در فرآيندهاي پايدار جاي نگيرند، تغيير در حد شعار باقي مي‌ماند. مدير (يا تيم جديد) با «شاديِ آغاز» وارد مي‌شود، اما تغييرِ مبتني بر فرد، بدون تکيه بر ساختار و شناخت محيط، پايدار نمي‌ماند. تفاوت‌ها ناديده گرفته مي‌شود، کارکنان همراه نمي‌شوند، و تعامل ميان‌سازماني به کندي شکل مي‌گيرد. در چنين بستري، حتي مديران پرانرژي نيز پيش از آن‌که برنامه‌ها به ثمر برسد، از حرکت بازمي‌مانند. اين وضعيت در استان گلستان پيچيدگي بيشتري دارد. استاني که سال‌هاست به «رنگين‌کمان اقوام» شهرت دارد. از اداره اي کوچک گرفته تا يک کلاس درس، تنوع فرهنگي و زباني قابل مشاهده است. اما اين ظرفيت ارزشمند، اگر درست شناخته نشود، خود مي‌تواند به مانعي براي انتقال پيام «تغيير» تبديل شود. در بسياري از شهرستان‌ها -به‌جز مرکز استان که به‌واسطه تمرکز امکانات، رشد بيشتري دارد- پويايي لازم ديده نمي‌شود؛ و بخشي از اين وضعيت، به گسست ارتباطي ميان مديران و دستگاه‌هاي مختلف بازمي‌گردد. مديري که بدون شناخت اقوام، زبان‌ها و حساسيت‌هاي فرهنگي وارد عمل شود، از همان ابتدا در تبيين «چراييِ تغيير» دچار دشواري مي‌شود. برنامه‌هايي که معناي خود را براي کارکنان پيدا نکنند، در سطح مي‌مانند. «شاديِ آغاز» زماني دوام مي‌آورد که همراه با درک عميق از بافت انساني و سازماني باشد؛ زماني که ايده‌ها فقط نو نباشند، بلکه قابل همراهي هم باشند.

استاني با گستره‌ فرهنگي گلستان، بيش از هر چيز نيازمند مديري است که بتواند ميان تفاوت‌ها پل بزند، زبان مشترک ايجاد کند و تغيير را از سطح شعار به عمق سازمان ببرد. در غير اين صورت، بهترين برنامه‌ها هم به تجربه‌اي زودگذر تبديل مي‌شوند؛ تجربه‌اي که به تاريخ شفاهي ادارات مي‌پيوندد: تاريخِ «آغازهايي شاد، اما ناتمام».

شاعر - نويسنده و دبير صفحه کودک و نوجوان گلشن مهر