■ با مسوولیت سردبیر

 هجدهم آبان ماه سالروز تولد يکي از شاعران و سياستمداران فارسي زبان بود که تاثير بسياري بر مردم منطقه خود گذاشته است. محمد اقبال لاهوري که از شاعران و متفکران نامي قرن گذشته در زبان فارسي است  را نمي توان به مثابه شاعران و يا متفکران ديگر ديد. او علاوه بر اينکه شاعري چيره در زبان فارسي و گويا اردو بوده است، صاحب انديشه سياسي وسياستمداري پيگير بود که خواسته هاي بسياري براي مردمش در لاهور و شبه جزيره هند داشت، اقبال را مي توان معمار تاسيس پاکستان دانست، او به همراه محمد علي جناح و چند تن ديگر به دنبال برابري براي همه اديان و اقوام شبه جزيره هند بود و بر همين اساس بدنبال کشوري براي مسلمانان بود تا از تبعيض و بي عدالتي دور باشد، اينکه آيا پاکستان امروز همان خواسته و نيت جناح و اقبال است درسي براي ماست تا بدانيم گورستان هاي تاريخ مملو از کساني است که نيت هاي والايي داشته اند اما از آن خواسته هاي سعادت و رفاه سر بر نياورد. اقبال در انديشه هايش  که در اشعار فارسي او آمده است  مانند همه متفکران ديگر کوشيده است در مواجهه با مسايل و مشکلات راه هاي برون شد را نشان دهد اما بنيان فکري او بازگشت به روح خودي و درک پيام و انديشه اسلام متناسب با زمانه بود. او  هم مانند سيد جمال به دنبال بيداري مسلمانان و شرقيان بود تا در برابر هيمنه غرب هويت خود را از دست ندهند اقبال در زبور عجم مي سرايد که:

اي غنچه خوابيده چو نرگس نگران خيز    کاشانه ما رفت به تاراج غمان خيز

از ناله مرغ چمن از بانگ اذان خيز      

 از گرمي هنگامه آتش نفسان خيز

 از خواب گران خواب گران خواب گران خيز  .....

و يا در غزل ديگري از جوانان مي خواهد که در مسيري تعالي اميدوار باشند و مي سرايد:

چون چراغ لاله سوزم در بيابان شما      اي جوانان عجم جان من و جان شما

مي رسد مردي که زنجير غلامان بشکند      ديده ام از روزن ديوار زندان شما

او به اختيار انسان ها در عرصه زندگي باور داشت و مي سرود که:

نعره زد عشق که خونين جگري پيدا شد      حسن لرزيد که صاحب نظري پيدا شد

فطرت آشفت که از خاک جهان مجبور     خودگري خودشکني خود نگري پيدا شد

خبري رفت زگردون به شبستان ازل         

حذر اي پردگيان پرده دري پيدا شد.....

 اقبال البته در مجموعه  اشعارخود تلاش کرده است برخي مفاهيم سياسي و اجتماعي مانند رابطه فرد و ملت و.... را نيز تبيين نمايد که چندان توفيق نيافت. محمد اقبال لاهوري اگر چه در ايران کمتر به او اقبال شده است اما يکي از شاعران و متفکران تاثير گذار فارسي زبان در قرن گذشته است که شايسته توجه بيشتري است.

روحش شاد