شهرداريها و توسعه کتابخانه هاي عمومي


یادداشت |

سيد محسن حسيني "برساووش"

 

سال 1372، روز 24 آبان که مصادف با سالروز وفات علامه طباطبايي (صاحب مجموعه کتاب هاي وزين از جمله تفسير قرآن الميزان) است، به عنوان روز کتاب و کتاب‌خواني و روزهاي بعد از آن نيز به عنوان هفته کتاب نامگذاري شد. در هفته کتاب، در مدارس، دانشگاه‌ها، حوزه هاي علميه، ادارات، کتابخانه هاي عمومي و مساجد، نمايشگاه، جشن‌ و سخنراني در موضوع کتاب برگزار مي‌شود. نگارنده به اعتبار تاليف چند جلد کتاب و دست اندرکار بودن در تاليف و چاپ تعدادي ديگر و نيز فعاليت بعنوان مديرکل امور شهري و شوراهاي استانداري گلستان در سنوات قبل، لازم مي دانم درخصوص کتاب، کتابخانه هاي عمومي و نقش شهرداريها در توسعه کتابخانه هاي عمومي مطالبي را عنوان دارم.

1-  بديهي است هر پيشرفتي در جوامع انساني مبتني بر فرهنگ بوده و پايه فرهنگ هم کتاب است، لذا اهميت کتاب و کتابخواني، نه فقط در اين روز و هفته خاص، بلکه در طول سال و در همه ادوار زندگي انسان بايد در درجه اهميت بالايي قرار گيرد. 2- لازم است فرزندان خود را از کودکي کتابخوان کنيم تا لذت مطالعه را حس کنند و در آينده در هر شغلي که ورود داشته باشند، استان و کشور را با وضعيت مناسب تري اداره نمايند. 3- در همه دورانها، بويژه در ادوار گراني کتاب، کتابخانه‌هاي عمومي در گسترش دانش و ارتقاي آگاهي‌هاي عمومي جامعه نقش به ‌سزايي دارند و  کمک به رشد و شکوفايي استعدادهاي فردي، در راستاي توليد‌ انديشه، علم و غناي فرهنگ جوامع از اهداف آنها است. 4- در استان گلستان 36 شهر وجود دارد که بجز 3 شهر، در کليه آنها کتابخانه عمومي تاسيس شده و بيش از 30 هزار نفر عضو کتابخانه هاي استان هستند که حدود 20 هزار نفر آن را نوجوانان و کودکان تشکيل مي دهند.

5- سرانه تعداد کتابخانه هاي عمومي موجود نسبت به جمعيت شهري استان از جمله در شهر گرگان در حد استاندارد نيست و لزوم افزايش تاسيس کتابخانه هاي عمومي در شهرها، بويژه شهرهاي فاقد کتابخانه عمومي احساس مي شود.

6- در راستاي ترويج فرهنگ کتابخواني و اجراي ماده 6 قانون تاسيس و نحوه اداره کتابخانه هاي عمومي مصوب مجلس شوراي اسلامي، شهرداري ها موظفند نيم درصد از برخي درآمدهاي معين شده خود را به حسابهاي انجمن کتابخانه عمومي شهرها واريز کنند و چنانچه شهرداري ها طبق قانون اين هزينه را به مقدار کافي و به موقع انجام دهند، کمک موثري به فرهنگ استان خواهند کرد.

7- با توجه به اهميت موضوع، نگارنده در زمان تصدي مديرکلي امور شهري و شوراهاي استانداري گلستان بابت کمک شهرداريها به کتابخانه هاي عمومي با شهرداران محترم جلسات و پيگيريهاي متعدد برگزار و در نتيجه با اهتمام شهرداري هاي استان در سال 1402 مبلغ حدود 7 و نيم ميليارد تومان و در سال 1403 حدود 20 ميليارد تومان (12 ميليارد تومان توسط شهرداريها و 8 ميليارد تومان از محل درآمدهاي شهرداريها، توسط وزارت امور اقتصادي و دارايي) به حساب نهاد کتابخانه هاي عمومي واريز شد.

8- بودجه سال 1404 شهرداري هاي 36 گانه استان گلستان بالغ بر 8 هزار ميليارد تومان است، لذا ضمن تشکر از شهرداريهاي استان در توجه به اين امر مهم در سنوات قبلي، پيشنهاد مي شود در راستاي اداره و توسعه کتابخانه هاي عمومي، در سال 1404 کمک هاي شايسته تري به کتابخانه هاي عمومي استان ارائه نمايند.

9- پيشنهاد مي شود فرمانداران محترم به عنوان روساي انجمن کتابخانه هاي عمومي شهرستانها، طبق دستورالعملها نسبت به عضويت شهردار و رئيس شوراي اسلامي هر شهر در انجمن کتابخانه هاي عمومي آن شهر اقدام نمايند.

10- پيشنهاد مي شود اداره کل کتابخانه هاي عمومي استان، ضمن تاسيس انجمن کتابخانه و نيز پيگيري تأسيس کتابخانه هاي عمومي در شهرهاي فاقد انجمن، در راستاي افزايش تعداد کتابخانه ها، موضوع تهاتر زمين و اموال به ازاي بدهي شهرداري ها درخصوص سهم کتابخانه ها را به سرانجام برساند.

اميد است با اهتمام تک تک افراد جامعه، بويژه قشر تحصيلکرده و فرهيخته، کتابخانه هاي عمومي، اين زيربناهاي فرهنگ و پيشرفت جامعه ريشه دار ايران اسلامي و استان تاريخي گلستان، از نظر کمي و کيفي، توسعه بيش از پيش يابند.