سايه سگهاي بيصاحب بر کوچههاي گنبد
یادداشت |
محمود رحيمي
با افزايش چشمگير سگهاي ولگرد و رها شده در معابر شهري، نگراني شهروندان درباره امنيت، سلامت عمومي و پيامدهاي زيستمحيطي اين معضل بيشتر شده است؛ با اين حال نبود برنامه منسجم و حمايت کافي از پناهگاهها، روند ساماندهي را با چالش جدي روبهرو کرده است. حضور گسترده سگهاي ولگرد و رها شده در کوچهها و خيابانهاي شهر گنبد به يکي از نگرانيهاي جدي شهروندان تبديل شده است؛ معضلي که هر روز ابعاد جديدي پيدا ميکند و نبود اقدام مؤثر از سوي نهادهاي مسئول، زمينه بروز مشکلات متعدد بهداشتي و اجتماعي را فراهم کرده است. در سالهاي اخير تعداد اين حيوانات در سطح شهر به شکل قابل توجهي افزايش يافته و گاه در مناطق مسکوني و پر رفتوآمد، مشاهده گلهاي از سگها به امري عادي تبديل شده است. اين وضعيت علاوه بر ايجاد ترس و اضطراب به ويژه براي کودکان و بانوان، احتمال بروز برخوردهاي خطرناک و انتقال بيماريهايي نظير هاري را افزايش ميدهد؛ بيماريهايي که در صورت بيتوجهي ميتواند پيامدهاي جبرانناپذيري داشته باشد. يکي از موضوعات نگرانکننده، نبود حمايت کافي از پناهگاهها و گروههاي مردمي است که با هزينههاي شخصي و امکانات محدود، تلاش ميکنند از اين حيوانات مراقبت کنند. در حاليکه اين مجموعهها ميتوانند نقش مهمي در ساماندهي سگهاي ولگرد داشته باشند، اما بدون حمايت مالي، واگذاري زمين مناسب و ايجاد زيرساختهاي لازم، امکان گسترش فعاليتهاي آنها فراهم نخواهد بود. کارشناسان براي کنترل اصولي جمعيت سگهاي رها شده، مجموعهاي از راهکارهاي مشخص را پيشنهاد ميکنند، راهکارهايي که در بسياري از کشورها با موفقيت اجرا شده است:
1-اجراي برنامههاي کنترل جمعيت از طريق عقيمسازي؛ اقدامي که در ميانمدت موجب کاهش تعداد سگها و جلوگيري از افزايش بيرويه آنها ميشود.
2- واکسيناسيون گسترده براي جلوگيري از انتقال بيماريها و ارتقاي سطح بهداشت عمومي.
3-ايجاد و توسعه پناهگاههاي استاندارد براي انتقال سگهاي ولگرد و فراهم کردن شرايط زندگي ايمن و انساني براي آنها.
4- همکاري جدي دستگاههاي دولتي با سازمانهاي مردم نهاد و حمايت مالي و معنوي از طرحهاي مرتبط.
5- فرهنگسازي و آموزش شهروندان درباره شيوههاي درست نگهداري از حيوانات خانگي و پيامدهاي رهاسازي آنها.
6- ايجاد مراکز مشخص براي جمعآوري و اطلاعرساني عمومي تا مردم بدانند در صورت مشاهده حيوانات نيازمند کمک، بايد به کجا مراجعه کنند.
در نهايت، واضح است که حل اين معضل بدون حمايت جدي دولت و مديريت شهري امکانپذير نيست. تخصيص بودجه، فراهم کردن فضاي مناسب براي فعاليت پناهگاهها و تدوين برنامه اجرايي هماهنگ، ميتواند به کاهش خطرات موجود و افزايش احساس امنيت در ميان شهروندان کمک کند. ساماندهي اين مسئله نه تنها يک مطالبه اجتماعي، بلکه ضرورتي براي حفظ سلامت عمومي و مديريت شهري است.
فعال رسانهاي