روستابازارها
یادداشت دوم |
محمدرضا جامي
روستابازارها در سال هاي اخير به عنوان يکي از کارآمدترين ابزارهاي تنظيم بازار و حمايت از توليدکننده محلي جايگاهي جدي در سياست گذاري اقتصادي کشور يافته اند. اين بازارها با کوتاه کردن دست واسطه ها امکان عرضه مستقيم محصولات کشاورزي و صنايع روستايي را فراهم مي کنند و در نتيجه هم مصرف کننده با قيمت منصفانه تري خريد مي کند و هم توليدکننده سهم عادلانه تري از زنجيره ارزش به دست مي آورد. روستابازار نه صرفا يک محل خريد بلکه يک سازوکار توسعه محور است که اقتصاد محلي را فعال مي کند و به پايداري معيشت روستايي کمک مي رساند.
کارکرد اجتماعي روستابازارها کمتر از نقش اقتصادي آنها نيست. اين فضاها پيوند شهر و روستا را تقويت مي کنند اعتماد عمومي به سلامت کالا را افزايش مي دهند و فرهنگ مصرف محصولات بومي و فصلي را ترويج مي کنند. از منظر مديريت شهري نيز روستابازارها مي توانند به توزيع عادلانه خدمات کاهش هزينه هاي حمل و نقل و حتي کنترل تورم در اقلام پرمصرف کمک کنند. تجربه استان هاي مختلف نشان داده است هر جا روستابازار با مديريت شفاف و نظارت مستمر راه اندازي شده رضايت عمومي افزايش يافته و نوسانات قيمتي مهار شده است.
در چنين چارچوبي خبر افتتاح پنج روستابازار جديد در استان گلستان تا پايان سال خبري فراتر از يک پروژه عمراني است. گلستان با تنوع کم نظير محصولات کشاورزي از گندم و برنج تا دانه هاي روغني و محصولات باغي ظرفيت بالايي براي بهره برداري از اين الگو دارد. راه اندازي اين روستابازارها مي تواند به ساماندهي عرضه محصولات کشاورزان گلستاني کاهش ضايعات تقويت برندهاي محلي و ايجاد اشتغال پايدار کمک کند. مهم تر آنکه اين اقدام پيام روشني به توليدکننده مي دهد مبني بر اينکه سياست گذار صداي او را شنيده و براي حذف حلقه هاي غيرضرور توزيع اراده دارد.
البته موفقيت روستابازارها در گرو چند شرط اساسي است. مديريت حرفه اي، زيرساخت مناسب، شفافيت قيمت گذاري و تداوم نظارت از جمله الزاماتي است که نبايد ناديده گرفته شود. اگر اين اصول رعايت شود روستابازارها مي توانند به يکي از ستون هاي امنيت غذايي و عدالت اقتصادي بدل شوند. افتتاح پنج روستابازار جديد در گلستان مي تواند آغاز مسيري باشد که در آن توسعه از دل توليد محلي و با مشارکت مردم رقم مي خورد.
اين مسير نيازمند هم افزايي نهادهاي اجرايي، رسانه ها، تشکل هاي کشاورزي و مشارکت فعال مردم است تا روستابازار به نهادي ماندگار، پاسخگو و موثر در اقتصاد منطقه تبديل شود.
مديرتعاون روستايي استان گلستان